Op vrijdag 26 februari hield Extinction Rebellion (XR) coronaproof acties om in de aanloop naar de verkiezingen aandacht te vragen voor de klimaat- en ecologische crisis. In Amsterdam, Rotterdam en Utrecht waren er in de ochtend vreedzame zwermende blokkades, waarbij XR-rebellen op verschillende plekken voor korte tijd het verkeer ophielden. Het optreden van de politie in Utrecht en Rotterdam was buiten proporties. In Utrecht zijn 110 rebellen zonder waarschuwing opgepakt en in Rotterdam zijn rebellen uitgescholden, met stokken geslagen, op de grond geduwd en geschopt.

XR bestaat uit gewone mensen die zich ernstig zorgen maken over de klimaat- en ecologische crisis en waarbij iedereen welkom is. Door vreedzame, creatieve en disruptieve acties proberen we de gevolgen van deze crises te stoppen; daarmee komen we op voor de belangen van iedereen. Dat we bij sommige acties het risico lopen om gearresteerd te worden, weten we. De klimaat-en ecologische crises zijn zo ernstig dat we dat accepteren.

Demonstreren is een grondrecht. Overheid en politie moeten dat mogelijk maken, zich aan de wet houden en het optreden van de politie moet in proportie blijven tot de overlast. De demonstraties van vrijdag 26 februari waren vreedzaam, coronaproof en zouden weinig verkeershinder opleveren. Het optreden van de politie staat in geen verhouding tot de overlast.

Utrecht
Sharon Dijksma, de burgemeester van Utrecht, heeft namens de EU het Klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Als iemand de noodzaak kent om de klimaatcrisis aan te pakken, is zij het. Dat maakt het optreden van de politie in Utrecht extra onbegrijpelijk. 110 Rebellen zijn aangehouden wegens ‘het niet opvolgen van een bevel’, terwijl er geen bevel is gegeven. Ook mensen die niet deelnamen aan de blokkade of die de aanwijzingen van de politie opvolgden, zijn aangehouden. Ze werden acht tot elf uur vastgehouden bij het arrestantencomplex, in drie overvolle stadsbussen.

Tot het ingrijpen van de politie was de actie coronaproof. Er werd afstand gehouden en iedereen droeg een mondkapje. Na het optreden van de politie, was het niet langer mogelijk om de richtlijnen op te volgen. XR maakt zich zorgen over een mogelijke corona-uitbraak. Bij het arrestantencomplex mochten sommige actievoerders de eerste uren geen gebruik maken van een toilet. De rebellen kregen weinig eten, alleen een dubbele witte boterham met jam, kop thee en een bekertje sinaasappelsap. De laatste bus rebellen werd rond 21.30 uur, na de avondklok, afgezet bij station Amersfoort. Vier rebellen werden pas zaterdagochtend vrijgelaten.

GroenLinks, Partij voor de Dieren, SP en Partij van de Arbeid hebben raadsvragen gesteld over dit politieoptreden.

Rotterdam
Ook in Rotterdam stond het ingrijpen van de politie niet in verhouding tot het vreedzame karakter van de demonstratie. In eerste instantie was de communicatie tussen actievoerders en politie open en gemoedelijk. Het was een coronaproof, bewegend protest van ongeveer tachtig deelnemers. Op de Erasmusbrug kwam de stoet tot stilstand. Een andere eenheid van de politie nam het over. De rebellen werden zonder duidelijke vordering met harde hand weggedreven. Meerdere activisten werden uitgescholden, geslagen met stokken, op de grond geduwd en geschopt. Er waren aangelijnde politiehonden aanwezig, één van de zwaarste geweldsmiddelen van de politie. Bij het ingrijpen van de politie was het niet meer mogelijk om anderhalve meter afstand te houden. Drie activisten werden gearresteerd omdat zij zich niet konden identificeren.

Lenterebellie
Deze actie maakt deel uit van de Lenterebellie. Tot de verkiezingen en tijdens de formatie zijn er meer acties om aandacht te vragen voor de klimaat-en ecologische crises. Het kabinet 2021-2025 is het laatste kabinet dat het tij kan keren. Daarom zijn de komende verkiezingen zo belangrijk! XR eist dat politiek en media eerlijk communiceren over de klimaat- en ecologische crises waarin wij leven, en dat de overheid de noodtoestand uitroept.